Sırt fıtığı, omurganın üst bölgesinde bulunan intervertebral disklerde meydana gelen bir tür dejenere disk hastalığıdır. Bu durumda, disklerin çevresindeki doku zayıflar veya yırtılır ve disk içeriği dışarı çıkabilmektedir. Bu, omuriliğe veya sinirlere baskı yapar ve ağrı, uyuşma, güçsüzlük veya felç gibi semptomlara neden olabilmektedir.
Sırt fıtıklarının belirtileri, hasarın yeri, büyüklüğü ve baskının şiddetine bağlı olarak değişebilmektedir. İşte sırt fıtığına bağlı belirtiler:
- Sırt ağrısı: Sırt fıtığı, çoğu zaman sırt ağrısı ile başlar. Ağrı, omurganın etrafında veya üst bölgesinde hissedilmektedir.
- Uyuşma veya karıncalanma: Sırt fıtığı, sinirlere baskı yapar ve uyuşma veya karıncalanma hissi yaratabilmektedir. Bu his, sırt bölgesinden kollara veya bacaklara kadar uzanır.
- Güçsüzlük: Sinirlere baskı yapması nedeniyle, sırt fıtığı, kas güçsüzlüğüne neden olur. Bu güçsüzlük kol ya da bacakta hissedilmektedir. Çoğu zaman zayıf bir şekilde hissedilmektedir.
- Felç: Nadir durumlarda, sırt fıtığı omuriliğe baskı yaparak felce neden olabilmektedir. Bu durum acil tıbbi müdahale gerektirir.
Sırt fıtıklarının tedavisi, belirtilerin şiddetine, hasarın boyutuna ve yerine bağlı olarak değişir. Tedavi yöntemleri arasında dinlenme, ilaç tedavisi, fizik tedavi, egzersiz, masaj, akupunktur ve cerrahi müdahale yer alır. Bununla birlikte, her zaman en iyi tedavi yöntemi, doktorunuzla konuşarak ve onun önerilerine uymaktır. Bu fıtıklar, bel fıtıklarına göre farklı değerlendirilmektedir.
Sırt fıtığının nedenleri nelerdir?
Sırtta oluşan fıtığın nedenleri, genellikle omurga bölgesindeki disklerin aşırı kullanımı, hasarlanması veya yaşlanması ile ilgilidir. Diskler, omurganın her iki tarafında yer alan ve bir çeşit şok emici olan yastıkçıklardır. Diskler, omurganın hareket edebilmesine ve vücudun şokları emmesine yardımcı olur.
Sırt fıtığında, disklerin aşırı zorlanması, hasarlanması veya yaşlanması nedeniyle meydana gelebilmektedir. Aşağıdaki faktörler sırt fıtığının ortaya çıkmasına katkıda bulunabilmektedir:
- Yaş: Diskler, yaşla birlikte daha az esnek ve daha az nemli hale gelirler, bu nedenle yaşlı insanlar sırt fıtığına daha yatkın olabilirler.
- Obezite: Vücut ağırlığının artması, omurga üzerindeki baskıyı artırır ve sırt fıtığı riskini artırır.
- Genetik faktörler: Bazı insanların, doğuştan olarak daha zayıf diskleri vardır ve sırt fıtığına daha yatkındırlar.
- Yaralanma: Omurga bölgesindeki diskler, travma, kazalar veya diğer yaralanmalar sonucu hasar görebilirler.
- Aşırı kullanım: Omurga bölgesinin aşırı kullanımı, uzun süreli oturma veya ayakta durma gibi durumlarda, yanlış pozisyonda kalmak, yaralanma veya ağır kaldırma gibi aktiviteler, disklerin hasar görmesine neden olur.
Birden fazla faktörün birleşimi sonucu ortaya çıkar. Her durum, sırt fıtığının gelişimindeki rolüne bağlı olarak değişkenlik gösterir.
Sırt fıtığı cerrahi yaklaşımlar ile tedavi edilebilir mi?
Bu durumdaki kişilerin tedavisine genellikle cerrahi olmayan yöntemlerle başlanır. Ancak bazı durumlarda da cerrahi gerekmektedir. Genellikle açık cerrahi müdahaleler tercih edilmektedir. Sırt fıtığından kaynaklanan semptomların şiddetli olduğu, sinirlere baskı yaptığı, kas güçsüzlüğüne neden olmaktadır. Cerrahi müdahale, ilaç ve fizik tedavi gibi diğer yöntemlerin etkisiz kaldığı durumlarda düşünülmektedir.
Cerrahi müdahale yöntemleri, sırt fıtığının yerine, büyüklüğüne ve semptomların şiddetine bağlı olarak değişkenlik gösterir. İşte bazı yaygın cerrahi tedavi seçenekleri:
- Diskektomi: Bu yöntemde, sırt bölgesindeki hasarlı diskin bir kısmı veya tamamı çıkarılmaktadır. Bu, sinirlerin üzerindeki baskıyı azaltır ve semptomları hafifletir.
- Laminektomi: Omurganın sırt kısmındaki omurlar açılmaktadır. Sinirlerin üzerindeki baskıyı azaltmak için hasarlı diskten bir parça çıkarılarak yapılmaktadır.
- Disk dekompresyonu: Bu yöntemde, diskektomi veya laminektomi işlemiyle birlikte uygulanır. Diskektomi sırasında, disk içindeki basıncı azaltmak için özel bir araç kullanılmaktadır. Bu yöntem, sinirlere baskı yaparak oluşan semptomların tedavisinde etkili olmaktadır.
- Spinal füzyon: Bu yöntem, iki veya daha fazla omurun birleştirilmesini ve iyileşmesine izin vermek için kemik greftlerinin yerleştirilmesini içerir. İmlant ve kemik grefti uygulamaları, sırt fıtığından kaynaklanan ağrıyı hafifletmek ve kemiklerin daha hızlı iyileşmesini sağlamak için kullanılmaktadır.
Genellikle açık cerrahi teknikleri uygulanır. Cerrahisi sonrası rehabilitasyon, hastanın durumuna bağlı olarak değişkenlik gösterir. Genellikle fizik tedavi, egzersiz ve ağrı yönetimi tekniklerini içerir. Perkütan Hidrodiskektomi sırt fıtıklarında zorunlu kalınmadıkça uygulanmamaktadır.
Sırt fıtığı tedavisi nasıl tedavi edilir?
Sırt fıtığı tedavileri; semptomların şiddetine, hasarın yerine ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişir. Aşağıdaki tedavi seçenekleri, sırt fıtığından kaynaklanan semptomların hafifletilmesine ve hasarın iyileştirilmesine yardımcı olabilmektedir:
- İlaç tedavisi: Sırt fıtığından kaynaklanan ağrı, şişlik ve iltihaplanma semptomlarının hafifletilmesi için ağrı kesiciler, anti-enflamatuar ilaçlar veya kas gevşeticiler gibi ilaçlar kullanılmaktadır.
- Fizik tedavi: Sırt fıtığı tedavisinde, fizik tedavi yöntemleri de sıkça kullanılmaktadır. Fizik tedavi, kasların güçlendirilmesi, esnekliğin arttırılması ve duruşun düzeltilmesi için egzersizler, manuel terapi ve masaj gibi teknikleri içerir.
- İğne tedavisi: Sırt fıtığı semptomlarını hafifletmek için, sinirlerin yakınına enjekte edilen kortizon veya lokal anestezik gibi ilaçların kullanıldığı iğne tedavisi de tercih edilmektedir.
- Akupunktur: Bazı hastalar, sırt fıtığı semptomlarını hafifletmek için akupunktur gibi geleneksel tıp yöntemlerini de tercih edebilirler.
- Chiropraktik tedavisi: Chiropraktik tedavi, omurga manipülasyonu ve diğer terapileri içerir. Bazı hastalar, sırt fıtığı semptomlarını hafifletmek için chiropraktik tedaviyi tercih edebilirler.
- Cerrahi: Sırt fıtığı cerrahi olarak da tedavi edilmektedir. Ancak bu nadiren tercih edilmektedir. Cerrahi seçeneklerde, sinirlere baskı yapan hasarlı diskin çıkarılması esastır. Bu uygulama, hasarlı dokunun tamamen çıkarılması ve omurganın implantlar ile stabilize edilmesi gibi prosedürleri içermektedir.
Sırt fıtığı tedavisi, hastanın durumuna ve semptomların şiddetine bağlı olarak değişir.
3 Yorumlar