Bel fıtığı şikayetleri, hastaların yaşam kalitesini ciddi şekilde etkiler ve bu durumlarda cerrahi müdahaleler gerekebilmektedir. Bel fıtığı ameliyatları, doğru tanı ve etkili tedavi sürecinin önemli bir parçasıdır. Kesin bir teşhis koymak için ağrının kaynağına yönelik radyolojik tetkikler, özellikle MR, röntgen ve gerekli laboratuvar testleri gerçekleştirilir. Ameliyatın uygunluğu, kişinin genel sağlık durumu ve şikayetlerinin şiddetine bağlıdır. Eğer ameliyat için herhangi bir engel yoksa, cerrahi süreç hekim tarafından planlanır ve uygulanır.
Bel fıtığı ameliyatlarında “Açık cerrahi” teknikleri ile yaklaşım
Açık cerrahi ile bel fıtıklarının ameliyatı, cerrahi tekniklerin pek gelişmediği dönemlerde kullanılan tekniklerdi. Fıtık boşaltıldıktan sonra omurlar birbiri üzerine düşmesin diye mesafe koruyucu kullanılırdı. Hastanın kalçasından greft (kemik) alınırdı. Bu uygulama hasta için bacak ve bel ağrısına neden olurdu. Aslında ameliyat süresini daha fazla uzattığı için pek tercih edilmemekteydi. Buna göre tıp teknolojisinde farklı cerrahi teknikleri olmadığı için de neredeyse kullanılan tek cerrahi yöntemiydi.
Ancak açık cerrahi teknikleri gelişmeye başlayınca artık kalçadan kemik alıp disk mesafesine koyma uygulaması sona erdi. Tıp teknolojileri disk mesafesini koruyacak Titanyum (Ti-6Al-4V) maddesinden vida – rod sistemleri ile kafesler (cage) geliştirdi. Geliştirilen bu implantlar her anatomiye uygun boyutlarda çeşitlikle üretilmiştir. Teknolojinin gelişimi ile PEEK (Polyether Ether Ketone) Cage (kafes) geliştirilmiştir. Titanyumdan hafif ve MR ve vücuda uyumlu olması tercih edilme nedeni oldu. İşte bu noktada cerrahların ameliyat süreleri ve hastaların narkozda kalma süreleri kısalmış oldu. PEEK cage, kimyasal yapısı nedeniyle MR da görünmüyordu. Bu durumdan kurtulmak için PEEK cage’in her köşesine birer Titanyum pin uygulaması geliştirildi. Bu pinler sayesinde uygulandığı disk mesafesinde bir implant olduğu anlaşılıyordu.
Bel Fıtığı Ameliyatları Cerrahi Teknikler: Mikrocerrahi
Mikrocerrahi, açık cerrahinin bir sonraki noktasıdır. Genellikle tek seviye bel fıtıklarında uygulanır. Müdahale küçük bir kesikten disk mesafesine ilerleyerek yapılır. Fıtık alınır ve kanama kontrolü yapılarak sahadan çıkılır. Artık cerrahlar daha hızlı daha güvenli bir cerrahi teknik ile hastaları bel fıtıklarından kurtarıyorlardı. Girişimlerde bazı hastalarda açık cerrahiye dönüp implant uygulamaları da yapılabilmektedir.
Radyofrekans (RF)
Radyofrekans (RF), cerrahi uygulamalar haricinde ameliyathane ortamında yapılan girişimdir. Disk içerisine girilerek fıtığın merkezine gönderilen radyofrekans dalgaları ile diskin boyutunu küçültmeye yönelik uygulamadır. Radyofrekans uygulaması ile fıtığın hacminin küçültülmesi amaçlanmaktadır. Böylece sinir ve sinir kökü üzerindeki baskı ortadan kalkar. Sonuç olarak disk bütünlüğü bozulmadığı için hızlı iyileşme sağlanabilmektedir. Kişide ağrı seviyelerinde ciddi düzeyde azalma ve rahatlama gözlemlenirr. Erken dönemde verimli sonuçlar verir. Oysa ki Radyofrekans uygulaması sanıldığı gibi bel fıtığını tamamen ortadan kaldırmaya yönelik bir girişim değildir.
Radyofrefans genç, aktif olan hareketli ve çalışan kişilerin daha çok tercih ettiği geçici bir uygulama tekniğidir. Uygulama tam anlamıyla iyileştirmeye yönelik değildir. Kişiden kişiye farklılık göstermekle birlikte 1-2 yıl kişiyi ameliyat olmaktan uzaklaştırabilmektedir.
Yeni nesil bel fıtığı ameliyatları: Perkütan Hidrodiskektomi
Artık yeni nesil tıp teknolojilerinin geldiği noktada Perkütan Hidrodiskektomi ile bel fıtığı ameliyatı bulunmaktadır. Bu tekniğin uygulanacağı kişiler özelliklerine göre tercih edilmektedir. Aslında her bel fıtığı tanısı olan hasta bu uygulamaya uygun olmamaktadır. Hidrodiskektomi uygulanabilmesi için en önemli unsurların başında bel fıtığının erken dönemde kendini belli etmesi ve teşhis edilmesidir. Fıtığın disk kılıfına zarar vermemiş olması, bireyin cerrahi girişim sonrası daha hızlı iyileşmesine imkan sağlar.
Basınçlı su ile yapılan cerrahi müdahale tekniğidir. Disk mesafesindeki fıtık basınçlı su ile parçalanıp aynı kanaldan vakumlanarak dışarı alınır. Sinir ve sinir kökü üzerindeki baskıdan kurtarmayı amaçlamaktadır. Üstelik bir kaç günlük yatak istirahati sonrası doktor tavsiyeleri doğrultusunda iş ve sosyal yaşantısına geri dönebilmektedir.
Bel fıtığı nedir?
Bel fıtığı, bel bölgesindeki omurlar arasında yer alan disklerin sıkışması veya hasar görmesi sonucu ortaya çıkan bir durumdur. Bunlar, omurlar arasında bulunan jel bir yapıya sahiptir. Bel bölgesindeki hareketleri destekler ve buna bağlı olarak şok emici görevi görürler. Başlıca bel fıtığı belirtileri ağrı, uyuşma, karıncalanma, güçsüzlük gibi belirtilerle kendini belli eder. Bu belirtiler, fıtığın boyutuna ve yanısıra konumuna bağlı olarak değişkenlik gösterir.
Bel fıtığı teşhisi için doktorlar genellikle fizik muayene ve radyolojik incelemeler yaparlar. Ancak tedavi seçenekleri arasında ilaçlar, fizik tedavi, bel egzersizleri, enjeksiyonlar ve nadiren cerrahi müdahale yer alır.
3 Yorumlar