Boyun fıtığı, omurganın servikal bölgesindeki disklerin yapısal bozulması sonucunda sinir köklerine baskı yapmasıyla ortaya çıkan, yaşam kalitesini ciddi ölçüde etkileyen bir rahatsızlıktır. Bu durum, sadece boyun bölgesinde ağrıya yol açmakla kalmamaktadır. Omuz, kol, el ve hatta parmaklara kadar yayılan uyuşma, karıncalanma ve güçsüzlük gibi belirtilere de neden olmaktadır. Günümüzde en sık masa başı çalışma sürelerinin artması ile masa başında çalışanlarda görülmektedir. Diğer yandan yanlış duruş alışkanlıkları ve boyun bölgesinin tekrarlayan zorlanmaları da belirti göstermektedir. Tüm bunlar boyun fıtığı vakalarının görülme sıklığını giderek yükseltmektedir. Erken teşhis, bu hastalığın ilerlemesini durdurmanın ve cerrahi müdahaleye gerek kalmadan iyileşmenin anahtarıdır.
Boyun Fıtığı: Nedenleri Nelerdir?
Belirtiler ve erken tanının boyun fıtığı için önemi
Boyun fıtığı genellikle omurlar arasındaki disklerin zamanla yıpranması, su içeriğini kaybetmesi ve elastikiyetinin azalması sonucu ortaya çıkar. Bu dejeneratif süreç yaşlanmayı hızlandırabilmektedir. Genç yaşlarda da postür, ani zorlanmalar, ağır kaldırma, trafik kazaları veya spor yaralanmaları ile tetiklenmektedir. Özellikle uzun süreli bilgisayar ekranına eğilerek bakma alışkanlığı boyun bölgesine binen yükü artırmaktadır. Genetik yatkınlık, sigara kullanımı ve yetersiz kas desteği de risk faktörleri arasında yer alır.
Boyun fıtığının en yaygın belirtileri arasında;
- boyun ve omuz ağrısı,
- kola yayılan elektrik çarpması hissi,
- ellerde uyuşma veya güçsüzlük,
- baş hareketlerinde kısıtlılık,
- baş ağrısı,
Bu belirtiler, fıtığın bulunduğu seviyeye ve sinir basısının derecesine göre değişiklik gösterebilmektedir. Tanı koymada hekim öncelikle ayrıntılı fizik muayene yapar. Ardından manyetik rezonans görüntüleme (MR), bilgisayarlı tomografi (BT), elektromiyografi (EMG) gibi ileri tetkiklerle durumu değerlendirir.
Tedavi Seçenekleri
Boyun fıtığının tedavisi, hastalığın evresine, belirtilerin şiddetine ve hastanın yaşam tarzına göre belirlenir.
- Konservatif Tedavi: Erken evrede fizik tedavi, boyun egzersizleri, ilaç tedavisi ve yaşam tarzı değişiklikleri ile başarılı sonuçlar alınabilmektedir.
- Minimal İnvaziv Yöntemler: Epidural enjeksiyonlar, radyofrekans tedavileri ve perkütan diskektomi, cerrahiye alternatif yöntemlerdir.
- Cerrahi Tedavi: Sinir basısının şiddetli olduğu, güç kaybı ve yaşam kalitesini ciddi düşüren durumlarda mikrodiskektomi, endoskopik cerrahi, açık cerrahi veya protez disk uygulamaları tercih edilmektedir.
İleri Düzey ve Cerrahi Tedaviler
Boyun fıtığından korunmak için doğru duruş alışkanlıkları kazanılmalıdır. Diğer yandan ergonomik çalışma ortamı oluşturmak, düzenli boyun ve sırt kası egzersizleri yapmak oldukça önemlidir. Uzun süre aynı pozisyonda çalışmaktan kaçınmak, ekran yüksekliğini göz hizasına ayarlamak ve ani boyun hareketlerinden uzak durmak da riskleri azaltır.
